Tổ tôm là một trong những trò chơi có “tuổi đời” lâu nhất trong làng bài dân gian Việt Nam. Đến nay trò chơi này đã trở thành một nét văn hóa vô cùng đặc sắc mỗi dịp lễ Tết. Vậy cách chơi tổ tôm như thế nào? Hãy cùng Ku Casino tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Tìm hiểu về các quân bài tổ tôm
Trước khi tìm hiểu cách đánh tổ tôm, hãy cùng điểm qua về bộ bài của trò chơi này. Không giống với các trò chơi bài thông thường, tổ tôm sử dụng một bộ bài riêng, được gọi là bài Tôm. Mỗi bộ bài gồm 120 lá tương ứng chia thành 4 loại quân, mỗi loại gồm 30 lá. Các lá bài được phân biệt bằng hình ảnh và chữ Hán, không có đánh số.
Tên của các quân bài được đọc từ trái qua phải. Trong đó 2 phần cần lưu ý là phần hoa và phần số. Phân số có 9 hàng Nhất, Nhì, Tam… đến Cửu, và phần hoa có 3 hàng nữa là Vạn, Văn, Sách.
Bên cạnh những lá bài thông thường, bộ bài tổ tôm còn có thêm một số lá đặc biệt cần lưu ý:
- Thang thang: khắc họa hình ảnh người phụ nữ bồng con bú.
- Cụ Ông: khắc họa hình ảnh ông cụ đang chống gậy.
- Chi Chi: khắc họa hình ảnh 2 người đang cầm quả chùy.
Cách cầm bài và xếp bài tổ tôm
Bài tổ tôm không giống những loại bài khác trên thị trường. Bởi vậy để nắm được cách chơi bài tổ tôm, bạn cần có cách cầm bài chuẩn nhất. Dưới đây là cách cầm bài và quy định xếp bài mà người mới nhất định phải biết.
Về cách cầm bài tổ tôm
Mỗi người chơi có một cách cầm bài riêng sao cho thấy phù hợp và thuận tiện nhất. Thường người chơi sẽ xếp bài theo hình nan quạt, trong đó các quân bài yêu sẽ ở dưới và hai quân bài giống nhau được đẩy lên cao. Những quân bài xếp thành phụ đặt gần nhau.
Quy định khi xếp bài
Khàn bắt buộc phải úp xuống và chỉ được lật lên khi có quân thứ tư xuất hiện. Khàn có kèm 2 phụ được gọi là khàn bất thực và sẽ thực hiện úp một chén lên trên. Khi dậy khàn vào lúc quân bài còn lại xuất hiện sẽ ngửa chén lên.
Trường hợp bạn ăn cả 3 quân tức là ù, ăn hai và đánh một. Nếu bạn ù mà không thông báo cho những người chơi khác biết sẽ bị khê khàn. Thiên thai là khi có người đánh lá bài đầu tiên, bạn phải úp bài xuống chiếu và thiên thai sẽ lật 4 quân bài đó lên.
Trường hợp ăn quân cùng loại thì người chơi phải hạ bài trên tay xuống để không bị phạt lỗi “treo tranh trái vỉ”. Ngoài khàn và thiên thai thì người đánh tổ tôm cũng có thể quan sát và tiến hành úp thêm quân yêu. Đặc biệt khi ăn phải hạ các lá bài khác cùng phu trên tay xuống nếu không muốn dính lỗi kẹp cổ.
Hướng dẫn cách chơi tổ tôm chuẩn nhất
Luật chơi tổ tôm khá đơn giản, dưới đây là hướng dẫn chơi tổ tôm từ A đến Z được chia sẻ từ cao thủ lão làng hàng đầu mà bạn có thể tham khảo.
Cách chơi bài tổ tôm 4 người
Nó còn được biết đến với cái tên khác là bí tứ. Nhà cái chia bộ bài thành 5 phần, mỗi người chơi sẽ chọn lần lượt một phần. Phần còn lại sẽ được bỏ xuống bài lọc. Ở cách chơi này người chơi sẽ dễ dàng ù hơn, chỉ cần đảm bảo có 2 lưng là đã giành chiến thắng. Tuy nhiên thay vì ù thiệp hồng hay ù thông thì sẽ là ù kính nhị và ù thập nhị hống.
Cách chơi tổ tôm 5 người
Bộ bài được chia ra làm 5 phần đều nhau cho mỗi người và 20 quân còn lại được bỏ xuống bài nọc. Nhà cái được quyền đánh đầu tiên, sau đó lấy từ bộ nọc một quân bài. Trò chơi kết thúc khi bài nọc chỉ còn lại 5 quân mà trước đó không có người chơi nào ù. Các ván chơi sẽ được gộp vào, cách tính điểm tỷ lệ thuận và phụ thuộc với số ván ù.
Điều kiện ù trong tổ tôm
Nắm chắc cách chơi bài tổ tôm là vô cùng quan trọng. Việc này có thể giúp bạn giành chiến thắng dễ dàng từ đối thủ. Bên cạnh đó, người chơi cùng cần nắm vững các loại ù và điều kiện để ù tổ tôm. Cụ thể:
Các loại ù tổ tôm
Trong tổ tôm có những trường hợp ù như sau:
- Ù thông: Khi bạn đã ù cả ván trước và ván này.
- Thập điềm: Toàn bộ bài trên tay là quân đỏ.
- Bạch định: Toàn bộ bài trên tay là quân trắng.
- Kính cụ: Trong bài có lá ông cụ đỏ và những quân bài còn lại là trắng.
- Kính tứ cố: Trong bài có 4 lá ông cụ đỏ và những quân bài còn lại là trắng.
- Chi nẩy: Khi bốc một quân ở nọc lên và nó giúp cho bài ù.
Điều kiện ù
Để được tính là ù, bài của người chơi cần đáp ứng được những điều kiện sau:
- Toàn bộ các lá bài hạ xuống chiếu.
- Mở hết tất cả các lá bài khàn để tránh trường hợp chạy quân.
- Có đủ 21 quân, xếp được các phu và không bị lẻ lá nào.
- Phải đủ mười đôi chẵn hoặc ít nhất sáu đôi trong tụ những lá bài đã được ngửa.
Một số quy định khác
Bên cạnh luật chơi tổ tôm chi tiết, người chơi cũng cần nắm được những quy định đặc biệt trong trò chơi này. Cụ thể:
Các cách chờ bài
Trong cách chơi bài tổ tôm có nhiều cách chờ bài khác nhau. Tuy nhiên, chỉ có các cách dưới đây được nhiều cao thủ lão làng thống nhất làm quy định chung:
- Thập thành: Khi người chơi đã xếp bài thành các phu và lưng thì chỉ cần quân yêu nữa là ăn. Hoặc có thể ghép vào các phu cũng được tính là ù.
- Bạch thủ: Khi đã tròn bài, có lưng, có 2 lá bài giống nhau và cần quân thứ 3 để thành phỗng. Lúc ù người chơi đó phải hô phỗng cho những người khác biết.
- Chờ quân và chờ xuyên để ghép thành phu dọc làm tròn bài.
- Chi nẩy: chờ duy nhất con chi chi.
Cách cho cái
Cho cái nghĩa là người chơi được quyền lấy thêm một lá bài ở bộ nọc trong lượt chơi đầu tiên. Người ù của ván trước sẽ được làm cái ở ván tiếp theo. Trường hợp không có ai ù, người chơi bốc lá bài cuối cùng ở bộ nọc sẽ trở thành cái.
Người cho cái lấy một phần bộ nọc, lựa chọn mở một quân bài bất kỳ. Sau khi cộng 2 số của lá bài vừa mở chia cho 5 thì phần dư chính là phần bài của cái tính theo chiều ngược kim đồng hồ. Tính toán xong xuôi, người chơi để quân bài nọc đó vào phần bài của người chơi bất kỳ rồi ngửa lên, người đó sẽ được xác định là cái.
Chia bài
Mọi ván chơi đều cần phải có người chia bài, những người này sẽ phải chịu trách nhiệm chia bài:
- Hai người ít điểm hoặc bị lỗi chèo đò.
- Hai người bên cạnh ù hoặc người ù cao điểm ở ván trước sẽ chia bài ván sau.
- Người được kê và người dưới kê.
Khàn bất thực
Người chơi nào có phu lưng thì có thể xin khàn bất thực. Điều này sẽ giúp người chơi tránh bị bắt lỗi khi kiểm bài. Nếu muốn xin khàn bất thực người chơi phải có phu bí và phu dọc, chỉ có một phu sẽ không được tính.
Thiên khai bất thực
Với trường hợp người chơi có thiên khai bắt buộc phải đánh 1 trong 2 quân bài để xoay bài thành phu dọc. Còn nếu không đánh quân nào sẽ được ăn cả.
Thời điểm được ăn quân
Mỗi lượt đánh người chơi được ăn quân, ở cửa khác gọi là phỗng. Khi đối thủ đánh quân yêu, bạn sẽ không có quyền ăn trong lượt tới nếu bạn không lấy hoặc không đánh. Trong ván bài, nếu bạn bỏ qua khi lên quân ù hoặc quân sau mới ù thì được tính là bỏ ù. Lúc này người chơi ngừng tính tổng điểm và trở thành cái. Trường hợp bị dư ra một lá thì phải cúng các quân yêu theo thứ tự ưu tiên từ cao xuống thấp.
Trên đây là cách chơi tổ tôm cho người mới bắt đầu mà Kucasino88.net đã tổng hợp một cách chi tiết. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp trình độ chơi bài của các bạn ngày một cải thiện hơn. Chúc các bạn có những phút giây vui vẻ với trò chơi.